Ake: Bir Edebiyat Devinin Çocukluk Yılları

Aké: “Bir Edebiyat Devinin” Çocukluk Yılları, Wole Soyinka’nın II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde, Batı Nijerya’nın Aké kasabasında geçen çocukluğunun hikâyesini anlatır. Soyinka bizi çocukluğunun geçtiği kültürel atmosfere davet ederken, kültürel dönüşümün ve geçişin de tarihselliğini gözler önüne serer. Bir yandan Afrika dinsel ve kültürel motiflerinin işlevselliği, öte yandan Batı kültürünün dayatmacılığının yanı sıra hayatın gelgitleri çocukluğun bağrında yeşerdikçe, hatıralar tarihten düşen yapraklar gibi haykırıverir hakikati. Küçük Wole kitapların ve masalların büyülü dünyasını yaşarken etrafını saran Àbikú, Egúngún ve Òrò gibi Afrika kültür hayatının yaşayan unsurlarına kayıtsız kalamazdı. Hatta kadınların başlattığı bir ayaklanmada payının olması Soyinka’nın aktivist ruhunun çocukluktan geldiğini de gösterir.

 “Aké, anti-sömürgeci mücadelenin büyülü ve coşkulu zamanlarında, özelde Nijerya’nın, genelde Afrika’nın geleceğine duyulan ütopik özlemi bertaraf eder.”

Olakunle George, Brown Üniversitesi

“Muhteşem bir anı defteri.”

The Atlantic

“Aké sıradan bir çocukluk anlatısı olmanın ötesinde bir tanıklığı da ileri sürer. Aké iki kültür arasındaki çatışmanın ve uzlaşmanın gün yüzüne çıktığı, temsili olanla hakikatin yüzleştiği bir kasaba anlatısıdır. Daha da önemlisi, Aké bir geçiş süreci anlatısıdır; çocukluktan ergenliğe geçişin olduğu kadar sınıfsal ve kültürel olarak gelenekselden moderne geçişin de temsilidir.”

Ahmet Sait Akçay, Cape Town Üniversitesi